Endüstriyel üretim proseslerinde kullanılan her türlü akışkanın transferi, sirkülasyonu veya dozajı için gerekli olan pompalardır. Akışkan özelliklerine, işletme şartlarına ve uygulamaya bağlı olarak en uygun pompa teknolojisinin belirlenmesi için çoğu zaman detaylı bir ön çalışma yapılması gerekir.
Arıtma & Biyogaz Tesisi Pompaları Atık su arıtma, içme suyu arıtma veya biyogaz tesislerinde çeşitli amaçlarla kullanılan pompalardır. Mekanik aşınmaya ve iri partiküllere karşı daha dayanıklı olan düşük devirli “pozitif deplasmanlı” pompalar tercih edilmelidir (monopompa, loblu pompa, hortum pompa gibi). Polimer benzeri arıtma kimyasallarının dozajı, arıtma çamurlarının veya çamur keklerinin transferi en yaygın uygulama alanlarıdır. Biyogaz tesislerinde ise özellikle sulandırılmış ham organik atıkların anaerobik çürütücü tanklara transferinde kullanılabilir.
Dozaj Pompaları Herhangi bir akışkanı, sistemdeki değişkenlerle orantılı olarak otomatik debi kontrollü transfer edebilen pompalardır. Değişkenlerle ilgili eşzamanlı ölçümler (örneğin debi, pH, basınç) müşteri tarafından sağlanmalı ve pompanın otomasyon sistemine harici sinyal olarak aktarılmalıdır. Reçeteye bağlı üretimler veya su arıtma kimyasallarının dozajı bu tür pompalar için örnek uygulamalardır.
Herhangi bir akışkanı bir noktadan diğerine istenen sürede aktarma amaçlı kullanılan pompalardır. Örneğin bir fabrikaya tankerlerle nakledilen bir kimyasalın stok tankına aktarılması işlemi gibi.
Petrokimya tesisleri, rafineriler ve petrol/gaz çıkarma sahalarında ihtiyaç duyulan genelde özel imalat pompalar ve ilgili donanımları. Müşteri talebine bağlı olarak Amerikan petrol endüstrisi standartlarını sağlayan dizaynlar (API pumps) sunulabilir. Bunlar zorlu saha şartlarında uzun süreler kesintisiz çalışabilecek ağır hizmet tipinde pompalardır.
Genelde pompaları tıkanma ve aşınmaya karşı korumak için pompa emişine takılan ekipmanlardır. Akışkan içindeki iri parçaları öğüterek daha rahat pompalanabilir hale getirmeye yarar. Çalışma şartlarına bağlı olarak seçilen tek, çift veya çok şaftlı; hat tipi veya kanal tipi versiyonları bulunmaktadır.
Metal bir burgulu rotorun lastik bir stator içinde eksantrik olarak dönmesi prensibi ile çalışan “pozitif deplasmanlı” pompalardır. Burgulu pompa veya eksantrik vidalı pompa olarak da adlandırılmaktadır. Çok geniş kullanım alanına sahip olup tüm endüstrilerde ve arıtma sektöründe yaygın olarak tercih edilmektedir.
Metal bir gövde içinde dönen iki adet lastik lob prensibi ile çalışan “pozitif deplasmanlı” pompalardır. Bu tür pompaların esas çıkış noktası arıtma, biyogaz ve zirai faaliyetler olmakla beraber, çeşitli endüstriyel uygulamalar ve madencilikte de kullanım alanı bulmaktadır.
Metal bir gövde içinde dönen iki adet metal lob prensibi ile çalışan “pozitif deplasmanlı” pompalardır. Genelde paslanmaz çelikten imaldir ancak akışkana göre duplex, hastelloy, titanyum gibi farklı malzemelerden üretilebilir. Farklı geometrilere sahip loblar kullanılabilir (bilobe, trilobe, quattrolobe, multilobe, v.b.). Başta gıda, meşrubat, kimya, ilaç ve kozmetik olmak üzere endüstriyel uygulamalarda yaygın kullanılmaktadır.
Vidalı Pompa (Twin Screw Pump / Multi Screw Pump) Metal bir gövde içinde dönen iki, üç veya dört vidalı dizaynları bulunan, yüksek devirli (> 3600 rpm) “pozitif deplasmanlı” pompalardır. İki ve üç vidalı modellerde vidalar birbirine sürterek çalışır. “Twin-screw” denen iki vidalı tiplerde ve dört vidalı tiplerde ise zamanlama dişlileri kullanılır, vidalar birbirine temas etmeden döner. Genelde “yağlayıcı” akışkanlar için tercih edilmekte olup başta petrol & gaz, petrokimya ve yağ sanayiinde yaygın olarak kullanılır. Son yıllarda kimya ve gıda sanayiinde de kullanım alanları bulmaktadır.
Klasik santrifüj pompa teknolojisine dayanır. En önemli özelliği, manyetik kaplin sayesinde “salmastrasız” bir dizayna sahip olmasıdır.
Klasik santrifüj pompalar. Sızdırmazlık için yumuşak salmastra veya mekanik salmastra çeşitleri kullanılabilir. Döküm, karbon çelik, paslanmaz çelik, duplex, hastelloy, v.b. çok çeşitli malzemlerden imal edilmektedir. Yatay milli, dikey milli, çok kademeli, kolonlu tip gibi farklı dizaynları bulunmaktadır.
Klasik santrifüj pompa teknolojisine dayanır. Ancak pompa fanı ve motor yekpare bir mil üzerine, yekpare bir gövde içinde monte edilmiştir, arada kaplin veya salmastra yoktur. Pompanın transfer ettiği akışkan motora da ulaştığından, tam kapalı özel bir elektrik motoruna sahiptir. En önemli özelliği “salmastrasız” dizaynıdır. Ağırlıklı olarak kimya, petrokimya sanayi ve petrol rafinerilerinde kullanılmaktadır.
Özel bir hortumun üzerinde döndürülen pabuçlu (shoe) veya makaralı (roller) bir tekerleğin hortumu ezerek oluşturduğu emme-basma etkisi ile çalışan “pozitif deplasmanlı” pompalardır. Geniş kullanım alanına sahiptir, arıtma dahil tüm sektörlerde kullanılmaktadır.
Bu tür pompalar, lastik diyafram ve emme/basma çek valfleri içeren bir pompa kafasından oluşmaktadır. Diyafram, harici bir tahrik ünitesi ile ileri geri hareket ettirilir, oluşan “emme-basma” hareketi akışkanın transferini sağlar. Bazı dizaynlarda yan yana yerleştirilmiş çift diyafram bulunur. Diyafram(lar)ı hareket ettiren tahrik ünitesine göre temelde üç farklı tipte diyaframlı pompa bulunur : Diyaframlı Pompalar (Diaphragm Pumps) Bu tür pompalar, lastik diyafram ve emme/basma çek valfleri içeren bir pompa kafasından oluşmaktadır. Diyafram, harici bir tahrik ünitesi ile ileri geri hareket ettirilir, oluşan “emme-basma” hareketi akışkanın transferini sağlar. Bazı dizaynlarda yan yana yerleştirilmiş çift diyafram bulunur. Diyafram(lar)ı hareket ettiren tahrik ünitesine göre temelde üç farklı tipte diyaframlı pompa bulunur :
Üç loblu roots tipi blowerler (hava körüğü).
%100 yağsız hava.
Max. 1 bar_g hava basıncı.
Max. -0,90 bar_g vakum (%90 vakum)
Atıksu arıtma, filtre geri yıkama, pnömatik nakil sistemleri, kombine kanal açma araçları (sewage truck) ve çeşitli endüstriyel proseslerde kullanılmaktadır.